Dibra
Hap edhe ti nje llogari ne kete webfaqe dhe jep kontributin tend

Join the forum, it's quick and easy

Dibra
Hap edhe ti nje llogari ne kete webfaqe dhe jep kontributin tend
Dibra
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.
Merse erdhet ne Forumin tone!!! Ju urojme t'ja kaloni sa me mire!!!
Tema Fundit
» Pyjet e Amazones
Mirese erdhet Empty05.10.13 16:31 nga Vizitor

» Si dhe pėr ēfarė arsye paraqitet Ulēera nė stomak
Mirese erdhet Empty10.05.13 10:52 nga Dibrani_84

» Zbulohet ‘sozia’ e planetit Toke, ndodhet 3 mije vjet drite larg
Mirese erdhet Empty27.04.13 15:19 nga Dibrani_84

» Gruaja jote ėshtė e gjithė bota pėr ty
Mirese erdhet Empty27.04.13 9:00 nga Dibrani_84

» Parku kombetar i Lurės
Mirese erdhet Empty26.04.13 14:35 nga Dibrani_84

» Gjėja Mė E Keqe Pėr Mendjen Dhe Trupin
Mirese erdhet Empty23.04.13 17:56 nga Dibrani_84

» Mrekullia E Hudhrės, Erė E Keqe Por Ilaē Ideal Pėr Zemrėn
Mirese erdhet Empty22.04.13 20:15 nga Dibrani_84

» Ēfarė fshihet nė zemėr tė Diellit?
Mirese erdhet Empty20.04.13 19:34 nga Dibrani_84

» PORTUGALIA
Mirese erdhet Empty19.04.13 21:29 nga Dibrani_84

» Bakteret, Dobia dhe dėmi i tyre per Njeriun
Mirese erdhet Empty14.04.13 18:35 nga Dibrani_84

» Shtėpi azili pėr pleqtė dibranė
Mirese erdhet Empty14.04.13 13:37 nga admin

» Said Najdeni - "Hoxhė Voka"
Mirese erdhet Empty14.04.13 12:59 nga Dibrani_84

» Roadrunner, superkompjuteri mė i shpejtė nė botė
Mirese erdhet Empty13.04.13 12:05 nga Dibrani_84

» 7 arsyet pse zgjoheni tė lodhur dhe pse Keni probleme me gjumin
Mirese erdhet Empty12.04.13 14:12 nga Dibrani_84

» Vdekja nuk egziston ....
Mirese erdhet Empty10.04.13 19:23 nga Dibrani_84

Kėrko
 
 

Display results as :
 


Rechercher Advanced Search

Sondazh

You are not connected. Please login or register

Mirese erdhet

2 posters

Shko poshtė  Mesazh [Faqja 1 e 1]

1Mirese erdhet Empty Mirese erdhet 24.07.08 14:19

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Pozita gjeografike

Rrethi i Dibrės bėn pjes nė rajonin vėrioro-veri lindor me njė reliev pėrgjthėsisht kodrinor-malor.Pra shtrihet nė Veri-lindje tė Shqipėrisė nė dy anėt e luginės sė Drinit tė Zi duke u kufizuar nė lindje nga vargmali i Korabi dhe nė perėndim nga vargmalet e Lurės.

Qėndra e rrėthit ėshtė qytėti i Pėshkopisė qė ėshtė edhe qyteti i 3-tė pas atij tė Srugės dhe te Dibrės sė Madhe nė republikėn e Maqedonisė. Qėndra e rethit (Peshkopia) qė shtrihet 185 km nga kryeqyteti dhe 21 km largėsi nga pika e doganės sė Bllatės nė Maqėllarė Rethii Dibres ėshtė vendosur nė kėto kordinata gjeografikė:41ŗ 53’ 20”,dhe 41ŗ 33’ 40” gjėrėsi gjeografikė veriorė dhe 20ŗ 34’ 50” dhė 20ŗ 07’ 00” gjatėsi gjeografikė lindorė.Kufizohėt nga kufij konvcionalė nė lindje me republikėn e Kosovės dhe tė Maqedonisė me njė gjatėsi kufitarė 90 km nga tė cilat 19 km janė lumorė.Nė vėri kufizohėt mė rrethin e Kukėsit mė 75 km vijė kufitarė. Nė pėrėndim mė Mirditėn 13 km vijė kufitarė dhe me rethin e Matit mė 60 km vijė kufitarė.Nė jug mė Bulqizėn 27.8 km vijė kufitare Ky reth ka njė ndėrtim tė komplikuar gjeologjik qė ėshtė kapur herė pas herė nga lėvizjet neotektonike ngritėse qė kane luajtur njė rol tė rėndėsishėm nė formimin e relievitRethi i Dibrės ka njė rėliėv kodrinor-malor qė varion nga 350 m (lug Drinit tė zi) deri nė 2751 nė majėn e Korabit.Bėn pjes nė zonėn klimatike mesdhetare malore dhe mesdhėtarė para malorė meqėnėse ėshtė pjės pėrbėrėsė e pellgut tė Drinit tė zi.Ka njė hidrografi tė pasur mė burime mbi tokėsore dhė nėn tokėsorė ku dega kryesorė ėshtė Drini i Zi.Dibra dallohet pėr shumėllojshmėrinė e tokavė tė cilat pėr shkak tė relievit malor shprehen qarte.Gjejmė brezin e tokave aluvionalė rreth lumit tė drinit tė Zi, tė kafejta,tė murrme pyore dhe atė livadhorė malore. Nė kėtė takojmė brėza bimorė si : brezi i dushqeve ,ahut dhe haloreve dhe kullotavė alpine.Ky reth ka njė popullsi prej 75000 banorėsh tė vendosur nė 1088 km², kryesisht nė vėndbanimė tė rralla e rurale.Nga pipamje administrativė ky rreth ka nė pėrbėrjen e tij 1 bashki(Peshkopia) dhe 14 komuna.

Pozita e ketij rethi ka luajtur njė rrol tė rėndėsishėm nė zhvillimin e kėsaj zone qė ka qėnė here pozitiv e here negativ gjate perjudhave tė ndryshme historike dhe nėn ndikimin e faktorėve socialė dhe ekonomikė qė kanė lėnė gjurmė.Rolin e saj pozitiv ajo e ka patur kur ka shėrbyėr si njė ure lidhėse pėr trevat ė vėndit tonė nga parėndimi nė brėndėsi tė territoreve shqipėtare.Qė nė antikitėt ka funksionuar rruga Durres -Fusha e Tiranes –DIBĖR e cila lidhte bregdetin me vise tė tjera lindorė.Rolin e kėsaj pozite e dėshmon qarte zhvillimi socilė-ekonomik ,pasi nė 1911 Dibra ishte njė qėndėr e rėndėsishme artzanale,tregetarė,ndėrtimorė etj,pėr kėtė flasin qartė tė dhėnat e popullsisė ku ky rtheth kishte 11000 banorė.Por rroli i kėsaj pozite zbehet me vendosjen e kufijve arbitrarė nė 1913 ku jashtė mbetėn qėndra tė medha tregtare si (Dibra e madhė)dhe urbane pėr kohėn. Pas 1913 kjo zonė vazhdoj ta luaj kėtė rrol por me njė intensitet mė tė dobėt.deri kur nė vitet 1945-1990 u ndėrpre plotėsisht kjo lidhje dhe u kthye nė njė faktorė pengues dhe izolues pėr tė .Pas viteve 1990 kjo zonė e rimerr rolin e saj lidhės por me njė intėnsitet mė tė vogėl por qė gjithsesi vlen pėr tu pėrmėndur projekte tė ndėtimit tė Autostradės qė do tė kalontė nėpėr rrugėn ė vjetėr dhe lidhja e saj me njė arterje me rrethin e Kukėsi do ti rikthente njė rėndėsinė e pozitės gjeografikė tė kėtij rethi sė bashku me burimet qė pėrmban dhe do ta kthentė kėtė rėth nė njė Qėndėr tė njė eurorajoni ndėrkufitar dukė bėrė qė pozita tė bėhėt faktor zhvillimi.

Kushte natyrore

Rethi i Dibrės ka njė ndėrtim te larmishem gjeologjik molasat e plio-kuarternarit. flishiri dhe formacione te tjera si magmatik dhe depozitime tė kuaternarit ne afėrsi tė luginės .vendin kryesor e zėnė molasat e plio-kuarternarit,porgjejmė edhe rreshpet e paleozoit si dhe gėlqeroret e mesozoit qė janė edhe formacionet mė tė vjetra tė vendit tone.kurse shkembejtė efuzivė dhe flishet ndertojnė skajin me jugor te vargut tė Korabit gjejmė edhe formacione karbonatike dhe ultra-bazike.kėto formacione kane bėrė qė ky rajon te kete pasuri te shumta si bakėr nė kodrat e Tominit,mermer ne Muhur si edhe pasuri tė shumta ne inerte argjila.
Relievi
Relievi i zonės ėshtė malor dhe dallohet pėr karakterin kompleks nė pėrberje te relievit gjejmė: kurrize malore,pllaja,gropa,fusha karstike si dhe malėsi e lugina.kjo malesi shtrihet nga 380-2751 m ne skajin lindor pra amplitude hipsonometrike ėshtė e madhe ,mbizotrojnė malėsite mbi 700-900m qe ulen gradualisht ne drejtim te perendimit .Coptimi horizontal i rrelievit nė kėtė zonė ėshtė i madh dheshume i madh ne terrigjenet e vjetėr dhe te rij dhe i vogel dhe shumė i vogel nė gelqeroret.Energjia e rrelievit ėshtė mesatare ne shkembejtė terrigjene ne pjesėn qendrore dhe ne rrethin ata shkojnė ne vlerat maksimale 400-500m/km².Nė kėtė malėsi takohen tipa tė rrelievit strukturoro-eroziv ,erozivo-dedunues, karstik ,akullnajor.rrelievi strukturor eroziv takohet ne gjith zonėn,edhe rrelievi karstik ėshtė shumė i pėhrhapur kėtu duhet theksuar se kanė ndikuar klima me reshjet dhe me larmine e saj e ndryshymet e theksuara nė parametra .gjejmė forma te larmishme si:ulluqe, brazda,gishtezima,dalina, fusha dhe lugje e lugina karstika gjejmė edhe forma nėn tokesore si shpella ,boshlleqe e lugina nen tokesore, te ndryshme Rrelievi akullnajor ka shtrirje te e gjejmė vetėm ne pjesė te larta si majat e e maleve qė kanė pėrberje gėlqeroresh.Gjejmė edhe lėndina me peisazhe piktoreske si fusha e Korabit,bjeshkėt e Shehut qe janė tė ralla pėr nga vlerat ekonomike..
Ndėrtimi gjeologjik nė kėtė reth mundėson zhvillimin pasi kjo yonė ėshtė e pasur me minerale,lendė ndėrtimi dhe mermere.Ky ndertim gjologjik ka bėrė qė vendbanimet tė vėndosen kryesisht nė pėrbėriet gėlqerore dhe nė kontaktet me shtresa tė tjera pėr arsye tė burimeve hidrike. Pėrbėrja me argjila dhe gėlqerorė ka bėrė qė edhe oferta tė jetė shumė e pasur per ta.
Duhet theksuar se per sa i pėrket relievit nė vendosjen e vend banimeve dhe ndikimin e tij nė zhvillimin social-ekonomik ai ka ndikuar nė karakterin e njė ekonomie tė mbyllur dhe me drejtim nė degėn e blektoris pasi oferta e tokave pjellore bujqėsore ėshtė e kufiuar. Relievi ka qėnė pėrcaktues edhe nė arkitekturėn e ndėrtimeve dhe mėnzres sė jetesės nė yona tė izoluara. Ky reliev ka pėrcaktuar edhe vendosjen larg njera tjetrės tė yonave tė banuara duke lėnė tė lira tokat prodhuese. Ky rajon ka mundėsi te mėdha pėr zhvillimin e turizmit.peizazhe piktoreske ofrojn edhe parku kombtar i Lurės si me pyet e shumta,liqenet qė janė shumė tė bukura.
KLIMA
Rrethi i Dibrės bėn pjes nė zonėn klimatike mesdhetare malore dhe atė mesdhetare para-malore meqėnė se ėshtė pjes e pellgjeve tė lumejve tė Drinit. Dallohet pėr ndryshime tė dukshme nga njė sektor nė njė tjetėr sidomos nė drejtimin vertikal.Nė formim tė kesaj klime kanė ndikuar faktore si:lartesia dhe rrelievi e territorit,ndikimi i madh i klimės kontinentale nėpėrmjet erave qė vijne nga grykat dhe qafat nga brendesia e ballkanit.si rezultat kjo klimė dallohet pėr klimė tė ashpėr ,tė gjatė dhe me reshje tė mėdha te dėbores dhe verė te freskėt por pa reshje Temperatura mesatare shkon nga 6 ŗc nė malin e Korabit ne 11 ŗc ne afersi te luginės.Po ta krahasojmė me temperaturen mesatare te vendit tone ajo leviz nga 4ŗc-8ŗ ē’kuptohet qė shkaku kryesor ėshtė lartesia mbi nivel tė detit dhe pozicjoni i soj lindor qė kushtezon njė ndikim nga brendesia e ballkanit.Nė perjudhėn prill-shtator temperatura mesatare ėshtė 16ŗC nė afersi tė qytetit Pėr muajin korrik temperatura mesatare shkon nga 7 ŗC ne pjesė tė larta dhe 16 ŗC ,nė afersi tė luginės .Muaji janar ėshtė muaji me i ftohte i vitit ku mesatarja shkon nga 0ŗC ne -3ŗC. Amplituda e temperatures vjetore merr vlera jo tė vogla qė shkojnė rreth 17ŗC-18ŗC.Kurse amplituda ditore shkon deri 10-15ŗC temperatura maksimale e zonės ėshtė rregjistruar nė korrik tė 1996 nė qytet 39.5ŗC kurse ajo minimale ėshtė rregjistruar nė 1959 kur ka arritur -20ŗ amplituda midis vlerave ėshtė relativisht jo e vogėl qė shkon 60ŗC. Data mesatare e fillimit te ngricave eshte 1 nendori dhe data mesatare ėshtė 15 marsi.Numri mesatar i diteve me ngrica shkon 136 dite kurse po ta krahasojme me zonat perendimore te vendit ajo eshte 40-45 dite.Numri maksimal shkon 166 -190 ne zonat me malore te kesaj zone qė kemi marre nė studjim.Pėr sa i perket sasise sė rreshjeve zona futet ne zonat nėn masataren sė vendit.Kjo vlere shkon nga 900 mm (nė qarrishte )ky ndryshim lidhet me deporimin e erave te ftohta e te thata .Pjesa mė e madhe e tyre ėshtė e pėrqendruar nė pjesen e ftohte te vitit,90 %,Kurse nė pjesen e ngrohte bin rreth 10-15%,Muaji me i laget eshte nendori me 12% tė rreshjeve afro 225 mm,kurse muaji mė me pak reshje ėshtė korriku me 3.6% ose 46 mm .Maksimumi i reshjeve ne 24 ore ka qėnė 127 mm .Per reshjet e debores mund tė themi se fillojnė msatarisht me 1 nendor dhe data e mbarimit ėshtė 20 mars.Numri mesatar i ditėve me borė shkon 38 dite dhe krijon njė shtrese mesatre prej 30-35 cm. Shtresa maksimale shkon 1.5m nė shpata te malit. Pėr sa i pėrket dukurive negative tė klimės mund tė themi se ajo ka karakter kapriēoz ,pra ajo ka diktuar edhe vendosjen dhe mėnyrėn e ndėrtimev nė kėtėreth. Po ashtu kjo klimė qė ėshtė edhe shumė e shėndetshme por nuk lelon kultivimin e tė gjithallojeve tė bimėvė dhe me dukuri si:ngrica ta gjata dhe tė vona,dorė tė hėrshmė,reshje tė mėdha tė borės dhe tė breshėrit, jo pak herė ka shkatėrruar prodhimet bujqėsore dhe i ka dhėnė drejtim tė gabuar zhvillimit ekonomik.por kjo klimė ka edhe favoret e veta pasi lejon zhvilimin e disa llojeve tė turizmit,si edhe tė disa sektorėve tė tjerė tė ekonomise.

Hidrografia
Ky rreth ka njė rrjet hidrografik shumė tė pasur qe pėrbėhet nga lumaj,liqene pėrrej, burime nėn tokesore dhe mbi tokėsore. Dega kryesore ėshtė lumi i drinit tė ziqė merr me vete disa degė tė tjera si:Malla,Seta,Veleshica,Murra etjer. Kėta degė kane karakter tė vrullshėm dhe me prurje tė mėdha nė kohėn e shkrirjes sė borės. Gjė qė i bėn ata tė jėnė shumė tė demshėm dhe tė shkatėrrojnė ēdo gjė qė u del para duke sjelle shumė materiale tė ngurta e shkaktuar pėrmbytje tė tokave pėreth.
Gjatėsia dhe pellgu janė pėrkatėsisht:
Emri gjatėsia ne KM pellgu nė KM²
Drini zi 57 530
Murra 19 135
Malla 18 126
Seta 13 137
Veleshica 15 84
Midis pasurive tė shumta vlen pėr tė pėrmendur edhe liqenet shumė tė bukura tė Lurės,burimin e llixhave si edhe disa burime tė vogla nė afėrsi tė qytetit,pasuritė hidrike kanė ndihmuar jo pak nė zhvillim ekonomik tė kėtij rethi si nnė energji,ujitje,peshkim,indrustri, etjer por kėto burime sherbejnė edhe pėr terheqje tė turistėve si per turizėm balnear,argėtues,pushues, eko turizem etjer.
TOKAT
Shtrirja nga 380m deri ne lartesi te Korabit ka bere qe ne te gjejme shume breza dhe nen breza tokash duke ndikuar drejte per drejte ne bimesine e zones. Larmia e kushteve natyrare pedogjenetike ka kushtezuar edhe shume llojshmerine e tokave .Ne kete drejtim dallohen :
Tokat e kafejta kane shtrirje jot e madhe dhe zene 20 % te territorit te zones shtrihen ne lartesite 600-1000 m mbi nivelin e detit sidomos ne pjjesen veriore pergjate lugunave te okshtunit , te perrojit te boroves ,brodanit etjer.Formoohen mbi gelqeror dhe me pak magmatike dhe klime te ftohte dhe me rreshje te bollshme , Ne dimmer ndodh shperlarja e kriprave kurse ne vere ndodh grumbullimi I tyre.per pasoje shfaqen njolla karbonatesh,kane structure granulare dhe teper te thelle qe shkon 1.2-1.5 m permbajte humusi qe shkon 4-9 % ne siperfaqe dhe 1 % ne thellesi. TAKOHEN NENTIPE TE TOKAVE TE KAFEJTA SI:tokat e kafejta tipike, te zeza dhe te kafejta livadhore.TOKAT E MURRME PYORE
Ose te pyeve te ahut dhe te pishes qe shtrihen ne lartesite 1000-1200 m mbi nivelin e detit duke zene pjesen me te madhe te kesaj malesie reth 40%I gjejme te perhapura ne pjesen qebdrore ,jugore dhe ate lindoreDuke patur nje zhvillim mbi sedimentaret dhe magmatiket.Formahen ne rreliev te copetuar dhe te gerryer klime te ftohte qe kushtezon shperlarjen e kripave nen pyet e ahut dhe te haloreve.Kane profil te trashe qe shkon 80-120 cm e perbere nga nje shtrese e zeze rreth 5 cm. Takojme nen llojrt si:toka te murme pyore te zeza.te murrme tipike , te murrme te kuqerremta te shperlara ,karbonata hunusore etj Toka te ketij brezi jane te vena pak nen kulturat bujqesore tashme jane braktisur duke u lene ne doren e degradimit dhe deezertifikimit.Tokat LIVADHORE-MALORE
Edhe keto toka zene 40 % te territorit te kesaj malesie dhe shtrihen ne lartesite mbi 1700 m mbi nivelin e detit I gjejme te perhapura ne lindje te zone pran maleve kallkan ,mirake ,raduc .Formohen mbi gelqeror ne kushte te nje klime te ashper dhe me reshje , kurse rrelievi I tyre eshte heterogjen dhe dallohet per copetim dhe pjerresi te medha Profili shkon rreth 100 cm me nje horizont humusor te trashed he nje shtrese te pershkueshme ne siperfaqe nga rrenjet e cila formon nje shtrese sfongjerore.Shtresa humusore shkon deri 40 cm ka ngjyre te zeze deri kafe te erret .Takohen disa nen tipe si:tokat tipike livadhore malore,toka livadhore te zeza,tokat e djerrit dhe toket tokat e stepave.

Pozita gjeografike e zones,kushtet natyrore te saj,ndertimi gjeologjek ,copetimi I madh I rrelievit I shoqeruar me nje klim teper te larmishme ka kushtezuar nje shume llojshmeri te botes bimore te kesaj malesie.
Faktoret e lartepermendur kane bere qe bimesia e kesaj zone te dallohet per mbizoterimin e bimeve mase europjane dhe veri ballkanike qe jane shume te ndryshueshme nga bimesia mesdhetare qe rritet ne perendim te vendit.
Shfaqet nje katezim vertikalku llojet kryesore perfaqesohen nga keto lloje bimesh:shkurre mesdhetare, dushqe. Ahu dhe pisha dhe kullota alpine.
SHKURRET MESDHETARE
Ky kat bimore shtrihet nga 380deri ne lartesite 600 m mbi nivelin e detit e marre ne total kjo bimesi ze 31% pra ze nje siperfaqe te vogel te gjithe bimasise zones.Zhvillohet nen nje klime me te bute se brezat e tjere.Ne kete brez shfaqet nentipi I shitblikut perbere nga bime qe I leshojne gjethet
Duhet theksuar se ky kat eshte mjafte I demtuar nga dora e njeriut dhe e zevendesuar nga toka te punueshme prandaj ne shume sektore te ketij brezi shfaqet degradimi.Ky kat bimor shfrytezohet per kullota dhe dru zjarri. Duhet theksuar se ky kat ka edhe shume bime me vlera mjeksore dhe mjaltese.
Kati I Dushkut, ky kat bimor shtrihet nga 600- 1000 m, eshte I perhapur net e gjithe zonen dhe ze 17 % te bimesise totale te Malesise . LLojet kryesore te bimeve jane: Dushku, panja, lajthia, bunga, etj. Edhe ky kat eshte shume I demtuar pasi bimedia e tij shfrytezohrt per ngrohje ne stinen e ftohte.Kati I Ahut dhe I haloreve:
ky kat shtrihet nga 1000-1700 m mbi nivelin e detit. E gjith siperfaqja e ktij kati ze 23% te bimesise se zones. Perhapjen me te madhe e ka ne pjesen jug-lindore dhe lindore. LLoji kryesor I bimes mbizotruese eshte Ahu, nga e ka marre emrin kati.
Ne perberje te ketij kati marrin pjese edhe bredhi , pisha, qe jane me pak te peehapura, por takohen edhe panja, Frasheri, meshtegna, etj. KY kat bimor ka pasurite me te medha floristike te perbere nga pyjet te ahut dhe te pishes, kjo bimesi kushtezon edhe zhvillimin e ekonomise pynjore qe perben nje nga aktivitetet kryesore te popullsise te kesaj komune.
Kullotat Alpine, ne Malesine e korabit me qe ka reliev te larte nje shtrirje te konsiderueshme ka edhe kati bimi kulotave alpine.duhet theksuar se ne kullota te kesaj komune kullosin rreth 15 krere bageti te imta dhe 1500 krere gjegje te Klima e ashper dhe me rreshje te shumte te debores ka kushtezuar zhvillimin e ketij kati bimor. Kjo lloje bimesie eshte e tipit graminace ka perhapje mbi 1700 m konkretisht ne malin e,deshatit dhe lartesi te tjera. Ky kat shfrytezohet si kullot per bagetine ne stinen e ngrohte te vitit, po ashtu krijon edhe nje peisazh te bukur piktoresk duke krijuar mundesi te shumte e te medhe per zhvillimin e turizmit te gjelbert.
Bota shtazore
Larmia dhe pasuria qe ka kjo zone sin e aspktin klimatik , ate te tokave, te n flores etj ka krijuar kushte shume te fazorshme per zhvillimin e nje bote shtazore shume te larmishme. Kete gje e deshmon ekzistenca e shume specieve te vecanta sipas karakterit te habitatit. Do te dallonim boten shtazore te shkurreve, te pyjeve te ahut dhe te dushkut ne lartesine boten interresante te kullotave alpine dhe te pak habitateve ujore. Ne habitatet e shkurreve qe jane me pak te zhviiluara e me pak te perhapura dhe te degraduara nga dora e njeriut gjejme: Lepuri I eger, cakalli, thelleza, dhe nje sere shpendesh te tjere.
Ne habitatet e dushkut qe edhe ky kat eshte I demtuar takohen rralle: Ujku, dhelpra, ketri, urithi, etj. Ne habitatet e pyjeve te ahut dhe te pishes qe jane me te dendura dhe me pak te prekura nga dora e njeriut takohen specie te vecanta: Ariu, Shqiponja, RRjepulli, miu vogel, urithi, etj.
NE habitatet e ujrave te kthjelleta dhe te ftohta te ketyre lumenjve takohet trofta e eger dhe disa lloje te tjera peshqish cka e ben kete zone te dallueshme nga zonat e tjera te vendit. E gjithe kjo ,pasuri e botes shtazore dhe me vlera te vecanta ofron kushte per zhvillimin e disa llojeve te turizmit si : sportive, ekologjik, clothes, etj.0 Vleresime
Nga analiza e botes se gjalle mund te dalim ne keto konkluzione :zona ka bimesi te paket por shume te larmishme ku midis tyre dallohen ekosistemet pyore te shkurreve ,te dushqeve,te kullotave alpine ,si edhe ajo e siperfaqeve te degraduara te gjitha keto eko siteme kane vlera te vecanta sidomos ne sektore te cactuar me vlera shkencore dhe turistike Shumlllojshmeria e flore duke filluar nga shkurret mesdhetare e deri tek kullotat alpineben te mundur nje pasuri per shfrytezim per qellime te ndryshme si ajo blektoriale , industria e perpunimit te drurit , turizmi etjr.Pasuri te madhe perbejn edhe llojet e shumta te bimeve mjeksore si kamomili,dellenja,salepi ,mellaga ,sherebeli qe perdoren per shitje nga popullsia e zones duke marre perfitime jot e vogla ekonomike .kjo lloj bimesie ka ndikuar ne zhvillimin e zones pasi ne diber ka shum lloje bimesh qe gjejne kushte ,ketu gjejme te zhvilluar pemetarine ,vreshtarine si edhe shume lloje bimea sharash
ZHVILLIMI EKONOMIK
PERIUDHA DERI NE 45
Duhet theksuar se si e gjithe SHQIPĖRIA edhe rethi i DIBRĖS ka pasur nje zhvillim te vogėl ekonomik Pozita e kesaj zone duhet theksuar se shpesh here ka qėnė faktor pengues pasi kjo zone ka shėrbyer si rrugė pėr eksperditat ushtarake qe kane vizituar zonėn ketu duhet theksuar se edhe shteti Sebise ka pretendime pėr teritorin e kesaj komune gje qe ka cuar qe kjo zonė te digjej e shkaterrohej nga pushtuesit duke shkaterruar keshtu edhe ekoniminė dhe prodhimet e pakta bujqėsore .Pasi edhe tokat ishin ne duart e bejlere e agallareve.Ne kete kohe banore te kesaj komunė merreshin me profesione te lira artizanat,bujqesi edhe tregeėti me prodhime blektorale e bujqėsore .Nė kėtė kohe qyteti kishte 120 banesa ,1 treg ku ne te kishte edhe 3 kafene,kishte nj xhami ,disazyra per administraten e asa kohe si edhe nje shkollė.

PERIUDHA 45-90
Nė perjudhėn 45-90 perfshi neėn kolektivizimin ku ēdo gjė u perfshi ne koperativa.Ky reth ishte mė e privilegjuar pasi edhe tokat e saj ishin me pjellore e sasia e saj ishte me e madhe.Edhe keto te ardhura ishin te pakta e te pa mjaftueshme por sido qė tė jete ky popull e kaloi keėtė perjudhe dhe u rezistoi krizave te shumeė perjudhave. Fillimisht fshatareve u la 300 m² per familje per navoja vatijake por me pas edhe kjo sasi tokė erdhi duke u zvogėluar ne 1000 m² e me pas ne 400m² duke cuar ne nje krizė tė plote pėr banore te zones ndersa industria ne kėtė kohe ishte shume e vogėl.Mund te permendim minjerėn e rrethit Bulqizė qė nė ate kohe ishte nėn rrethin e Dibrės,minjeren e mermerit ne Muhur si edhe ate te guri te kuq,ishte fabrika e makaronave Ramiz Varvarica,SMT, si edhe nj sere objektesh te vogla per shfrytėzimin e inerteve,kyreth ka qėnė i pasur me burime hidrike qė jane shfrytėzuar pėr energj,uitje,peshkim,etj.Duhet theksuar se ne kėtė kohe u ngriten njė sėrė verash si hidrocentrale lokale ashtuedhe vepra te tjera si kanalizime qe i erdhėn ne ndihmė bujqesisė.Nė kėtė kohe u bėnė edhe disa ndertime edhe ne qytet brenda si u ndertuan rrugė,rreth 1000 apartamente banimi tė mire projektuara per popullsine e ardhur,pallati i sportit,stdiumi i futbollit,spitali i ri me rreth 320 shtrėtėr si edhe njė qėndėr balneare me rreth 180 shtrėtėr ,hotel korabi si edhe shumė restorante te tjere
Sasia e tokes 2500 ha toke plellore bujqesore dhe 700ha pye dhe kullota jane pasuri jo e vogel.Sic permendem me siper kjo komun ka edhe burime hidrike,pasuri me inerte edhe minerale te tjera por qe pak shfrytezohen.

Ekonomia e Dibrės pas viteve 1990
Pas viteve 90 me ndodhjen e ndryshimeve si nė gjitje Shqipėrinė ēdo pronė shtetrore kthehet nė prone private.Me reformėn agrare toka shkon ne duar tė pronarėvė duke bėrė njė copėtim shumė tė madh te tokave gje qė ēon nė vėshtirėsi pėr krijim tė fermave konkuruese ne treg.Dega qė jep mė shumė se 50 % tė tė ardhurave ėshtė bujqėsia.Nė perjudhen e viteve 1990-2003 rrethi i Dibrės kishte 15815 ha tokė bujqėsore dhe 20396 fermer Nga 19117 ha tokė qė kishte ne 2003,10650 e zinin bimėt e arave,612 ha drufrutorėt,358 ha perime,472 ha petate,4891ha faragjėre.Nga sa pamė mė sipėr del qartė se nė dibėr nuk kemi ferma tė mirfillta ose parcela ta mėdha por njė copėtim tė tokės bujqėsore. Pėr u pėrmendur janė edhe disa plantacione tė vogla qė Kano filluar tė landin nė fshtrat afėr qytetit me pemė kryesisht tė importuara nga Europa perendimore.
Blektoria
Ne kėtė rreth kjo degė ėshtė shumė e rėndėsishme dhe ka qėnė gjithnjė baza e ekonomisė bujqėsore nė mitin 2003 nė kėtė rreth kemi 17266 krerė gjedhė,dhe 53010 krerė tė leshta,nė mitin 2003 ēdo banori tė Dibrės i takojnė 422 litra qumėsht dhe 47 kg mish nė vit.Indrustia nė retińķ e Dibrės ka qėnė gjithnjė njė degė e dytė.Pas viteve 90 do tė kemi njė shkatėrrim tė atyre objekteve indrusriale qė kishte,tani po vihet re njė pėrmisim i vogėl nė kėtė drejtim nė degė si indrustria ushqimore,ajo e pėrpunimit te produkteve bujqesore e blektorale si edhe ajo e lėndėve tė para pėr ndėrtim.Objektet mė tė permandura jane fabrika e miellit,ajo e pijeve,disa lavatriēe rėrash e zhavoresh,si edhe disa boxho.Nė 2004 rethi i Dbrės kishte 808 subjekte private jo bujqėsore ,8 hotele dhe restorante,1 fabrikė mielli,9 pika karburanti, 452 pika shumice,1 qėndėr balneare,38 ndėrmarje druri,138 furgone ,autobuze dhe kamione trasporti si edhe 89 ndermarje sherbimesh
Tipare tė zhvillimit demogrfik
Sipas pė dhėnave tė INSTAT nė retińķ e Dibrės banojnė 75262 banorenė 15394 familjeme rreth 4.9 anėtare pėr familje. Ka njė dendėsi 70 b/km². Duke analizuar tė dhėnat del se nga rethi Dibėr nga viti 1990 janė larguar 24106 banore pasi nė mitin 1990 ky reth kishte afro 99368 banore. Kjo popullsi ėshtė vendosur nė Tiranė 67 %,Durres 21% dhe rrethe si:Lushnje,Fier, Lezhė,Kavajė,deri Sarandė dhe Shkoder. Duke analzuar moshėn e punės. Pėr tu theksuar se tė largurit nė masón 90 % janė nga fshatrat e largėta.
Mosha 0-14 vjeē 15-64 vjec +65vjeē
29954(34%) 50934( 59.4%) 4851(6.6%)
Sipas gjinisė 50.5% e zėnė meshkujt dhe 49.5% e zėnė femrat. Nė kuadėr tė statusi banues 24% tė popullsisė banojnė nė qytet dhe 76% nė fshatra. Vendbanmet sa vijnė e rrallohen duke u ngjitur nė lartėsi tė larta dhe duke u largura nga qėndra e rethit. Komunat me mė pak popullsi dhe qė dallohen qartė pėr rėnie nė kėtė drejtim janė:Lura,Selishta,Reēi,Luznia Muhuri tjer.

LITERARURA
1- AKADEMIA E SHKENCAVE,GJEOGRAFIA E SHQIPERISE ( VELLIMI 1 & 2)
2-ISIDOROV.C ,KLIMA E SHQIPERIS,TIRANĖ (1955)
3-ISTITUTI I STUDIMEVE HIDROMETEOROLOGJIKE, TIRANĖ (1985)KLIMA E SHQIPERISĖ
4-INSITUTI I STUDIMEVE HIDROMETEOROLIGJIKE,
MANUALI I RESHJEVE TIRANĖ ,(1975)
5-INSITUTI I STUDIMEVE HIDROMETEOROLOGJIKE
MANUALI I TEMPERATURAVE TIRANĖ (1975)
6-INSAT(TĖ DHĖNA MBI PAPUNESINĖ ,TOKAT BUJQESORE DHE POPULLSINE)
7-PERIKLI QIRIAZI GJEOGRAFIA E SHQIPERISE.TIRANE (2001)
8- VALTER SHTYLLA,RRUGĖT DHE URAT E VJETRA TĖ SHQIPERISĖ TIRANĖ (1998)
9-ENCIKLOPEDI MBI RRETHIN E DIBRĖS
10-HISTORIA E SHQIPĖRISE,AKADEMIA E SHKENCAVE :study: [[size=12]code[/size]]



Edituar pėr herė tė fundit nga sandri nė 03.04.12 13:02, edituar 31 herė gjithsej (Reason for editing : Dibra.Peshkopia.Dibra Peshkopia.)

https://dibra.albanianforum.net

2Mirese erdhet Empty kulla e ZUNES ne SOHODOLL 30.01.09 13:04

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Imgp2610



Edituar pėr herė tė fundit nga sandri nė 31.03.09 12:22, edituar 1 herė gjithsej (Reason for editing : Sohodoll.Kastriot.Diber.Peshkopi.Shqiperi.Albania)

https://dibra.albanianforum.net

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Dsc00611



Edituar pėr herė tė fundit nga sandri nė 31.03.09 12:24, edituar 1 herė gjithsej (Reason for editing : Diber.Dibra.Kjo eshte Dibra jone e per te do luftojme deri sa te vdesim)

https://dibra.albanianforum.net

4Mirese erdhet Empty Kulla e ZUNES ne SOHODOLL 02.02.09 12:25

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Imgp2611
.Kulla e ZUNES ne SOHODOLL,, ALEKSANDER SPAHIU



Edituar pėr herė tė fundit nga sandri nė 31.03.09 12:26, edituar 3 herė gjithsej (Reason for editing : Sohodoll.Kastriot.Diber.Peshkopi.Shqiperi.Albania)

https://dibra.albanianforum.net

5Mirese erdhet Empty Re: Mirese erdhet 02.02.09 12:27

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Image010

https://dibra.albanianforum.net

6Mirese erdhet Empty Re: Mirese erdhet 02.02.09 12:44

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Imgp2510

NIAGARA nė Mal te Zi
Kėto foto jane autentike

https://dibra.albanianforum.net

7Mirese erdhet Empty niagara 25.03.09 8:48

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

sandri shkruajti:Mirese erdhet Imgp2510

NIAGARA nė Mal te Zi
Kėto foto jane autentike

https://dibra.albanianforum.net

8Mirese erdhet Empty harta e Dibras 20.04.09 11:22

Dibrani_84

Dibrani_84
gjeneral
gjeneral

Mirese erdhet Img76410
Harta e rrelievit diber

https://dibra.albanianforum.net

9Mirese erdhet Empty Re: Mirese erdhet 27.09.09 17:34

shaban cakolli

shaban cakolli

me pelqen shume kjo mrekulli

Sponsored content



Mbrapsht nė krye  Mesazh [Faqja 1 e 1]

Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi