Nje pershkrim i zhvillimit te turizmit nder vite
Ne ndryshimin e viteve 1990-1991 Shqiperia braktisi sistemin e izolimit te gjate komunist dhe u perfshi nga nje perjudhe e tranzicjonit te gjith anshem politik ,ekonomik dhe shoqeror ndaj sistemit demokratik.Qe nga kjo perjudhe ekonomia e shqiperise po perjetone nje faze te veshtire te kalimit te saje nga ekonomia e planifikuar dhe centralizuar drejt asaj te tregut.
Ne ate perjudhe sektori tercial i ekonomise,ku vend te rendesishem ze turizmi u nenvlersua ne pergjithsi dhe nuk njohu zhvillim qe i takojne ne kushtet e vendit tone. Ne ate perjudhe turizmi ishte plotesishte monopol i shtetit dhe i organizuar vetem nga nje institucion turistik shtetroreAlbturizmi Pas kalimit ne demokraci vendi u shoqerua me procesin e reformave,ndertimi i strukturave demokratike,transferimin e ekonomise drejt ekonomise se tregut,Kjo situate e pergjithshme ekonomike,politike dhe sociale qe u krijua ne shqiperi pas vitit 1990,ka ndikimin e saje te fuqishem edhe ne zhvillimin e Turizmit.Nje sere kushtesh te reja qe u krijuan pas vitit 1990 perbejne premisa shume te mira per nxitjen e turizmit ne shqiperi.Nder keto kushte vlene te vecohen si:
-hapja e vendit pas izolimit te gjate te tije
-antarsimi i Shqiperise ne organizata te ndryshme botrore ,
-vlersimi i turizmit si nje nga deget mé me prespektive te ekonomise Shqiptare,
-rigjallerimi i sektoreve te tjere te ekonomise te afert me turizmin(tregtia,sherbimet,transporti,ndertimet)
-nxitja e investimeve vendase e te huaj vencanerishte ne fushen e turizmit
Ndersa nje faktore teper negative qe ndodhi ne shqiperi gjate ketyre viteve ishte edhe fenomeni i firmave piramidale qe ndodhi ne shqiperi gjate mezit te viteve 90 dhe situata teper e veshtire qe u krijua me renien e tyre ne vitin 1997,ndikoj midis te tjerash mjafte negativisht edhe ne zhvillimin e turizmit.Situata e veshtire dhe e pasigurte qe u krijua ne Shqiperi pas ketyre ngjarjeve uli ndjeshem imazhin e vendit ne boten e jashtme dhe largoje shume turiste qe tregonin interes per Shqiperine.
Pas ktyre trazirave dhe ri mekembjes se ekonomise,politika ne shqiperi e trajnon turizmin si promotorin e zhvillimit te ardhshem ekonomik te vendit.Nderko qe nga qeveria dhe parlamenti Shqiptare ishin hartuar nje sere ligjesh qe mbeshtesin zhvillimin e trurizmit ne Shqiperi,midis te cilave vecohen:Ligji mbi zonat prioritare per zhvillimin e turizmit ne shqiperi;Ligji mbi licensat turistike;Strategjia e zhvillimit te turizmit ne Shqiperietj.
Shqiperia ka nanshkruar gjithashtu marveshje bashkpunimi ne fushen e turizmit me vende te ndryshme te Europes dhe te botes dhe eshte tashme antare e organizatave te ndryshme turistike nderkombetare.
Ne vitin 2002 eshte ndermare nje strategji afat-gjate ne sektorin e turizmit,keto hapa u realizuan me mbeshtetjen teknike dhe financiare te Republikes Federale te Gjermanise, e perfaqesuar nga Ministria e Bashkepunimit dhe Zhvillimit Ekonomik. Ajo hartua ne bashkepunim ndermjet Ministrise se Rregullimit te Territorit dhe Turizmit dhe Organizmave konsulente Agjensia Gjermane e Bashkepunimit Teknik (GTZ) dhe ghh consult ltd. (Wiesbadsen, Gjermani).
Kjo strategji e mbeshtetur nga ministria e bashkpunimit dhe zhvillimit teknik vinte ne plane te pare 1 zhvillimin e turizmiit te diellit dhe te plazhit
2turizmin e imteresit te vecante
3 turizmin e qendrave urbane/turizmini e biznesit dhe i konferencave
Strategjia e Zhvillimit tė Turizmit e shpallur nė vitin 2003, ka qėnė njė instrument i cili solli realizime nė:
Hartimin e projektligjit pėr zhvillimin e turizmit: Gjatė vitit 2006-2007 sektori ka hartuar projektligjin pėr turizmin, i cili ka pėr qėllim krijimin e njė sektori me standarte ndėrkombėtare dhe per te ndihmuar konkretisht zhvillimin e industrise turistike nė pėrputhje me drejtimet strategjike tė zhvillimit tė turizmit, duke priorizuar dhe lidhur burimet e trashėgimisė kulturore dhe natyrore me zhvillimin e turizmit.
Miratimi i ligjit Pėr portet turistike
Zhvillimin infrastrukturor: Aeroporti kryesor nderkombetar i Rinasit prane Tiranes dhe Durresit, tashmė prezanton standarte nderkombetare.
Reabilitimi i disa akseve rrugore dhe projekte pėr investime nė rrugė dytėsore (6000 km). Projekte nė zhvillim pėr reabilitimin e porteve detare.
Projekte per zhvillimin e elementėve infrastrukturor nė zona tė ndryshme tė vendit.
Hartimi i planit tė integruar pėr zhvillimin e turizmit nė bregdetin e jugut
Me qellimin e rritjes se promovimit te Shqiperise si destinacion turistik, marketingut te produktit turistik shqiptar dhe kontrollit e standartizimit te strukturave akomoduese eshte krijiuar ne vitin 2005, Enti i Turizmit. Enti i Turizmit nder veprimtarite kryesore ka edhe bashkepunimin dhe bashkerendimin e punes me Zyrat Rajonale Turistike (ZRT) te ngritura ne 7 qytetet kryesore te vendit: Shkoder, Durres, Vlore, Korce, Tirane, Berat, Gjirakaster.
ZRT, jane struktura qe merren me hartimin e strategjive lokale, mbikqyrjen e veprimtarive turistike, perpunojne te dhenat dhe ofrojne keshillim per procedurat e investimeve ne fushen e turizmit. Keto struktura kane varesi administrative nga prefekturat e qarqeve dhe drejtim metodik nga MTKRS.
Gjatė vitit 2005-2006, Ministria e Turizmit, Kulturės, Rinisė dhe Sporteve, pėrgatiti dhe miratoi me VKM nr. 395, datė 21.6.2006, Strategjinė dhe Planin e Veprimit pėr Zhvillimin e Turizmit Natyror dhe Mjedisor. Ky dokument u pėrgatit me mbėshtetjen e Programit tė Kombeve tė Bashkuara pėr Zhvillim, Zyra e Shqipėrisė.
Turizmi ne Shqiperi.
Ne ndryshimin e viteve 1990-1991 Shqiperia braktisi sistemin e izolimit te gjate komunist dhe u perfshi nga nje perjudhe e tranzicjonit te gjith anshem politik ,ekonomik dhe shoqeror ndaj sistemit demokratik.Qe nga kjo perjudhe ekonomia e shqiperise po perjetone nje faze te veshtire te kalimit te saje nga ekonomia e planifikuar dhe centralizuar drejt asaj te tregut.
Ne ate perjudhe sektori tercial i ekonomise,ku vend te rendesishem ze turizmi u nenvlersua ne pergjithsi dhe nuk njohu zhvillim qe i takojne ne kushtet e vendit tone. Ne ate perjudhe turizmi ishte plotesishte monopol i shtetit dhe i organizuar vetem nga nje institucion turistik shtetroreAlbturizmi Pas kalimit ne demokraci vendi u shoqerua me procesin e reformave,ndertimi i strukturave demokratike,transferimin e ekonomise drejt ekonomise se tregut,Kjo situate e pergjithshme ekonomike,politike dhe sociale qe u krijua ne shqiperi pas vitit 1990,ka ndikimin e saje te fuqishem edhe ne zhvillimin e Turizmit.Nje sere kushtesh te reja qe u krijuan pas vitit 1990 perbejne premisa shume te mira per nxitjen e turizmit ne shqiperi.Nder keto kushte vlene te vecohen si:
-hapja e vendit pas izolimit te gjate te tije
-antarsimi i Shqiperise ne organizata te ndryshme botrore ,
-vlersimi i turizmit si nje nga deget mé me prespektive te ekonomise Shqiptare,
-rigjallerimi i sektoreve te tjere te ekonomise te afert me turizmin(tregtia,sherbimet,transporti,ndertimet)
-nxitja e investimeve vendase e te huaj vencanerishte ne fushen e turizmit
Ndersa nje faktore teper negative qe ndodhi ne shqiperi gjate ketyre viteve ishte edhe fenomeni i firmave piramidale qe ndodhi ne shqiperi gjate mezit te viteve 90 dhe situata teper e veshtire qe u krijua me renien e tyre ne vitin 1997,ndikoj midis te tjerash mjafte negativisht edhe ne zhvillimin e turizmit.Situata e veshtire dhe e pasigurte qe u krijua ne Shqiperi pas ketyre ngjarjeve uli ndjeshem imazhin e vendit ne boten e jashtme dhe largoje shume turiste qe tregonin interes per Shqiperine.
Pas ktyre trazirave dhe ri mekembjes se ekonomise,politika ne shqiperi e trajnon turizmin si promotorin e zhvillimit te ardhshem ekonomik te vendit.Nderko qe nga qeveria dhe parlamenti Shqiptare ishin hartuar nje sere ligjesh qe mbeshtesin zhvillimin e trurizmit ne Shqiperi,midis te cilave vecohen:Ligji mbi zonat prioritare per zhvillimin e turizmit ne shqiperi;Ligji mbi licensat turistike;Strategjia e zhvillimit te turizmit ne Shqiperietj.
Shqiperia ka nanshkruar gjithashtu marveshje bashkpunimi ne fushen e turizmit me vende te ndryshme te Europes dhe te botes dhe eshte tashme antare e organizatave te ndryshme turistike nderkombetare.
Ne vitin 2002 eshte ndermare nje strategji afat-gjate ne sektorin e turizmit,keto hapa u realizuan me mbeshtetjen teknike dhe financiare te Republikes Federale te Gjermanise, e perfaqesuar nga Ministria e Bashkepunimit dhe Zhvillimit Ekonomik. Ajo hartua ne bashkepunim ndermjet Ministrise se Rregullimit te Territorit dhe Turizmit dhe Organizmave konsulente Agjensia Gjermane e Bashkepunimit Teknik (GTZ) dhe ghh consult ltd. (Wiesbadsen, Gjermani).
Kjo strategji e mbeshtetur nga ministria e bashkpunimit dhe zhvillimit teknik vinte ne plane te pare 1 zhvillimin e turizmiit te diellit dhe te plazhit
2turizmin e imteresit te vecante
3 turizmin e qendrave urbane/turizmini e biznesit dhe i konferencave
Strategjia e Zhvillimit tė Turizmit e shpallur nė vitin 2003, ka qėnė njė instrument i cili solli realizime nė:
Hartimin e projektligjit pėr zhvillimin e turizmit: Gjatė vitit 2006-2007 sektori ka hartuar projektligjin pėr turizmin, i cili ka pėr qėllim krijimin e njė sektori me standarte ndėrkombėtare dhe per te ndihmuar konkretisht zhvillimin e industrise turistike nė pėrputhje me drejtimet strategjike tė zhvillimit tė turizmit, duke priorizuar dhe lidhur burimet e trashėgimisė kulturore dhe natyrore me zhvillimin e turizmit.
Miratimi i ligjit Pėr portet turistike
Zhvillimin infrastrukturor: Aeroporti kryesor nderkombetar i Rinasit prane Tiranes dhe Durresit, tashmė prezanton standarte nderkombetare.
Reabilitimi i disa akseve rrugore dhe projekte pėr investime nė rrugė dytėsore (6000 km). Projekte nė zhvillim pėr reabilitimin e porteve detare.
Projekte per zhvillimin e elementėve infrastrukturor nė zona tė ndryshme tė vendit.
Hartimi i planit tė integruar pėr zhvillimin e turizmit nė bregdetin e jugut
Me qellimin e rritjes se promovimit te Shqiperise si destinacion turistik, marketingut te produktit turistik shqiptar dhe kontrollit e standartizimit te strukturave akomoduese eshte krijiuar ne vitin 2005, Enti i Turizmit. Enti i Turizmit nder veprimtarite kryesore ka edhe bashkepunimin dhe bashkerendimin e punes me Zyrat Rajonale Turistike (ZRT) te ngritura ne 7 qytetet kryesore te vendit: Shkoder, Durres, Vlore, Korce, Tirane, Berat, Gjirakaster.
ZRT, jane struktura qe merren me hartimin e strategjive lokale, mbikqyrjen e veprimtarive turistike, perpunojne te dhenat dhe ofrojne keshillim per procedurat e investimeve ne fushen e turizmit. Keto struktura kane varesi administrative nga prefekturat e qarqeve dhe drejtim metodik nga MTKRS.
Gjatė vitit 2005-2006, Ministria e Turizmit, Kulturės, Rinisė dhe Sporteve, pėrgatiti dhe miratoi me VKM nr. 395, datė 21.6.2006, Strategjinė dhe Planin e Veprimit pėr Zhvillimin e Turizmit Natyror dhe Mjedisor. Ky dokument u pėrgatit me mbėshtetjen e Programit tė Kombeve tė Bashkuara pėr Zhvillim, Zyra e Shqipėrisė.
Turizmi ne Shqiperi.